Ik wilde best wel biologisch worden maar dan moet het economisch wel uit kunnen.

Aanleiding

Jan: In 2010 ben ik in maatschap gegaan met mijn ouders. Destijds zaten we bij Ritsumasyl en melkten we zo’n 60 koeien. We moesten in 2010 vertrekken vanwege de aanleg van de snelweg. Toen vroeg mijn vader of ik nog boer wilde worden. Dat wilde ik wel en hebben we samen dit gekocht. Dit waren best wel verouderde gebouwen maar wel veel groter. We hebben het bedrijf in de afgelopen 14 jaar up-to-date gemaakt. Nu was het tijd voor de overname. We waren al bezig met de omschakeling naar biologisch en daarvoor moest ik investeren.

Ik was op een VVB avond en daar hoorde ik voor het eerst van IDL (Investeringsfonds Duurzame Landbouw). We hebben zelf een plan gemaakt wat is toegewezen. De vervolg opdracht was om daar een financieel plan bij te maken. Toen heb ik Johannes Wassenaar van Ynsigt gevraagd.

De overname van mijn ouders en de investeringen in mestsilo, mestscheider (in dikke en dunne fractie), vaste mestopslag en het optimaliseren van de jongveestal hebben we onder IDL kunnen schuiven.

Dat is voor mij de omslag geweest.

Met de IDL lening kon ik mijn eigen bancaire financiering met twee ton verlagen. Dus heb ik minder risico en ga ik met mijn rente van 6 naar 4 procent. De IDL is 5 ton tegen 1% met uitgestelde aflossing en ook nog achtergesteld. Vooral bij de omslag naar biologisch is die extra liquiditeit heel fijn. Je betaalt wel de biologische prijzen maar je krijgt het nog niet.

 Ik wilde best wel biologisch worden maar dan moet het economisch wel uit kunnen.

Als je mij 3 jaar geleden had gevraagd wil je biologisch boer worden, dan had ik gezegd van nee. Ik heb dan te weinig land (125 koeien op 86 ha grond) en te hoge productieve koeien. Ik ben wel steeds minder kunstmest gaan strooien omdat ik bodemcursussen heb gedaan en omdat Johanneke daar invloed op uitgeoefend heeft. Met het verdwijnen van de derogatie komt de stap steeds dichter bij.

Ik ben blij dat ik biologisch ga worden en ik vind het ook een uitdaging. Want ik heb best een modern bedrijf met twee melkrobots en een mengvoerwagen, dat is niet typerend voor een bioloog. Mijn streven is om de koeien hoog productief te houden, dat past namelijk bij dit hele financiële plaatje. Als mijn koeien in plaats van 10.000 kg maar 6.000 kg melk gaan geven, dan ga ik het niet redden. Dat vind ik wel een uitdaging.

Groen hart

Johanneke: Ik heb van nature een heel groen hart en vind het belangrijk dat we goed met de natuur  omgaan. We zijn een regeneratief bedrijf, dus dat je het beter achterlaat dan dat je het hebt gekregen. We hebben voederhagen aangeplant waardoor je andere soorten vogels en insecten aantrekt en daardoor een ecosysteem creëert dat vitaal is. Daardoor krijg je ook een betere kringloop. Je krijgt uiteindelijk beter voer voor je koeien waardoor je koeien beter gaan functioneren en gezonder worden. We stellen elkaar wel scherp. Want Jan zit op de economische factor en dat is ook heel belangrijk maar ik houd hem scherp op de ecologische factor.

 SABE: Subsidiemodule Agrarische Bedrijfsadviseurs en Educatie

Johanneke: Het is een driejarig project om andere boeren te informeren over wat je als pionier doet. Wij hebben andere boeren geïnformeerd met name over voederhagen. Hoe plant je een voerderhaag, wat zijn voordelen, welke plantensoorten gebruik je, welke plantensoorten zijn goed voor koeien, hoe kunnen ze mooi gelijkmatig opgroeien. We organiseren bijeenkomsten om andere boeren mee te nemen in onze ervaringen. Ik heb zelf de afgelopen 3 jaar een opleiding gevolgd tot herborist, dus kruidenkundige, dus ik weet veel over planten inmiddels. En anders schakelen we een expert in.

 Andere inkomstenbronnen

We doen veel dingen naast het melkveebedrijf:

• We verhuren een vergader-/leslokaal en ik geef lezingen en ben docent.
• Via Agricyling krijgen we de “groene berm” waarvan we compost maken.
• We verkopen via twee voedselcoöperaties vlees van onze vleeskoeien.
• We hebben een samenwerking met een akkerbouwer waardoor we biologische mest kunnen afzetten en graan terug kunnen kopen.

Ynsigt

Jan: Veel boeren moeten herfinancieren omdat ze voor een overname staan. Dan kom je voor de situatie hoe ga je dit oplossen? Er zijn ook heel veel die hulp kunnen gebruiken bij het sparren over de derogatie. Wat is voor zijn bedrijf financieel het meest aantrekkelijke om te doen. Koeien weg, minder melken, meer grond, wat dan ook. Als je een uurtje met Johannes koffiedrinkt dan ben je al veel wijzer, wat is een handige richting voor mij.

Johanneke: Hij is echt een IDL expert in mijn ogen. Ik werd niet blij van het eerste gesprek met de boekhouder. Ik dacht, oh jee, we gaan dit overnemen maar uiteindelijk zitten we straks met een financiële last tot hier en er is helemaal geen liquiditeit, waarom doen we dit eigenlijk? Maar dit heeft wel echt alles veranderd. Het hele financiële plaatje.

Kijk eens op de website van Jan en Johanneke www.woudstraspleats.nl

De foto’s zijn gemaakt door Pieter Postma.